Obalamy najpopularniejsze mity na temat rozwodu

Spis treści: 

1. Mit 1.: „Nie dostanę rozwodu, bo drugi małżonek mi go nie da"
2. Mit 2.: „Wina ma wpływ na podział majątku przez sąd"
3. Mit 3.: „Majątek wspólny po rozwodzie dzieli się zawsze po równo"
4. Mit 4.: „Rozwód zawsze oznacza zabranie władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi któremuś z rodziców."
5. Mit 5.: „Orzeczenie o winie ma wpływ na wysokość alimentów na rzecz wspólnych małoletnich dzieci"
6. Jak nie dać się zwieść mitom na temat rozwodów? 

 

Rozwód to trudna decyzja wiążąca się z wieloma emocjami. Jednocześnie wokół niego narosło wiele mitów. Polacy często powielają błędne przekonania dotyczące m.in. orzekania o winie, podziału majątku czy władzy rodzicielskiej. Te nieprawdziwe informacje mogą sprawić, że podejmiesz złe decyzje lub nie skorzystasz ze wszystkich swoich praw podczas sprawy rozwodowej. W tym artykule obalamy najczęstsze mity dotyczące rozwodu, opierając się na faktach, przepisach prawnych i aktualnym orzecznictwie sądów.

Mit 1.: „Nie dostanę rozwodu, bo drugi małżonek mi go nie da"

FAKT: Kodeks rodzinny i opiekuńczy jasno wskazuje, że tylko w jednym przypadku brak zgody na rozwód będzie mieć znaczenie: gdy rozwodu żąda małżonek całkowicie winny rozpadowi związku (trwałemu rozpadowi pożycia małżeńskiego). 

Taki małżonek rzeczywiście nie może sam „wymusić" rozwodu. W tym scenariuszu rozwód będzie możliwy tylko wtedy, gdy drugi małżonek (nieponoszący winy za rozpad małżeństwa) się na to zgodzi. 

Jednak w praktyce sądy mogą orzec rozwód nawet mimo sprzeciwu takiego niewinnego małżonka. Będzie tak, gdyby dalsze trwanie małżeństwa okazało się bezcelowe. 

Przykład: małżonkowie nie mieszkają razem od wielu lat i nie łączy więź gospodarcza, fizyczna i psychiczna. W takiej sytuacji Sąd może uznać, że dalsze trwanie małżeństwa nie ma sensu. Zatem, wszystko tak naprawdę zależy od okoliczności i oceny sądu.

Co więcej, we wszystkich pozostałych przypadkach (czyli kiedy pozwu rozwodowego nie składa małżonek wyłącznie winny rozpadowi małżeństwa) brak zgody drugiej strony nie będzie mieć wpływu na możliwość rozwiązania małżeństwa. 

Mit 2.: „Wina ma wpływ na podział majątku przez sąd"

FAKT: Wina za rozpad małżeństwa nie wpływa bezpośrednio na podział majątku wspólnego. Zgodnie z przepisami małżonkowie co do zasady mają równe udziały w we wspólnym majątku. Sąd Najwyższy w postanowieniu I CSK 695/22 potwierdził, że ustalenie winy nie wpływa na proporcje podziału majątku. 

Co może wpłynąć na nierówny podział majątku? Udowodnienie, że jeden z małżonków:

• W mniejszym stopniu przyczynił się do powstania majątku wspólnego – np. unikał pracy mimo możliwości jej podjęcia (sam fakt różnic w zarobkach nie ma tu znaczenia),
• Nie wypełniał obowiązków związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego – zaniedbywał dom i dzieci,
• Działał na szkodę majątku wspólnego – np. wydawał pieniądze na hazard, alkohol.

Przykład: jeden z małżonków przez lata nie pracował i nie pomagał w codziennych domowych obowiązkach, choć był do tego zdolny. Może być to ważny powód, by sąd ustalił tzw. nierówne udziały w majątku wspólnym, skoro taka osoba nie przyczyniała się do polepszania sytuacji materialnej w założonej rodzinie. 

 

Mit 3.: „Majątek wspólny po rozwodzie dzieli się zawsze po równo"

FAKT: Domyślnie majątek wspólny dzieli się po równo i każdy małżonek otrzymuje po 50%. Sąd może jednak ustalić, że udziały w tym majątku przypadają w innej proporcji, a tym samym nie są równe..   

Żeby sąd orzekł o nierównych udziałach, konieczne jest jednak złożenie wniosku i udowodnienie, że:

• drugi małżonek w o wiele mniejszym stopniu przyczynił się do powstania majątku, czyli mniej pracował, nie pomagał w domu albo nie dokładał się do utrzymania.
• równe podzielenie majątku byłoby niesprawiedliwe, czyli niezgodne z zasadami uczciwości i wspólnego życia.

 

Sądy mogą uznać nierówny podział majątku wspólnego za uzasadniony w takich sytuacjach jak m.in.:

• Wydawanie pieniędzy w nieodpowiedzialny sposób, np. na hazard, alkohol czy narkotyki,
• Unikanie pracy, gdy jedna osoba przez długi czas nie chciała pracować, mimo że mogła, i nie pomagała w utrzymaniu rodziny,
• Długotrwałe życie osobno, gdy małżonkowie byli w faktycznej separacji i każdy z nich gromadził pieniądze wyłącznie dla siebie,
• Ryzykowne decyzje finansowe bez porozumienia, np. współmałżonek zainwestował wspólne pieniądze bez zgody drugiej i spowodowało to duże straty.

Mit 4.: „Rozwód zawsze oznacza zabranie władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi któremuś z rodziców."

FAKT:  Sąd dąży do zachowania władzy rodzicielskiej obu rodziców, jeśli służy to dobru dziecka.

W wyroku rozwodowym sąd musi rozstrzygnąć kilka kwestii dotyczących małoletnich dzieci: 

• kto będzie sprawował władzę rodzicielską,
• jak będą wyglądały kontakty dziecka z obojgiem rodziców.

 

Przy podejmowaniu takiej decyzji możliwe są różne scenariusze:

• podczas sprawy o rozwód rodzice uzgodnili na piśmie, jak będzie kształtować się kwestia opieki i kontaktów z dzieckiem – sąd może orzec zgodnie z ustaleniami w porozumieniu rodzicielskim, jeśli uzna, że jest to zgodne z dobrem dziecka,
• rodzice nie sporządzili postanowienia rodzicielskiego – sąd po przeprowadzeniu sprawy rozwodowej zdecyduje, jak rodzice będą dzielić się opieką i jak będą wyglądały kontakty z dzieckiem.

Co prawda sąd może orzec, że wskutek rozwodu jeden z rodziców będzie miał pełną władzę rodzicielską, a tym samym drugiemu ograniczy zakres praw i obowiązków. Zawsze jednak najważniejsza przy tej decyzji będzie zgodność z dobrem dziecka. Oznacza to więc, że równie dobrze każde z rodziców może zachować pełne prawa rodzicielskie.  

 

Mit 5.: „Orzeczenie o winie ma wpływ na wysokość alimentów na rzecz wspólnych małoletnich dzieci"

FAKT: Wina za rozpad małżeństwa nie ma wpływu na wysokość alimentów na rzecz dziecka.

Rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania. Wysokość tych alimentów zależy od: 

1. Uzasadnionych potrzeb dziecka, takich jak np. koszty mieszkania, opieki zdrowotnej, czy zajęć pozaszkolnych i rozrywki.
2. Możliwości majątkowych i zarobkowych rodzica, który ma je płacić.

 

Nie ma znaczenia, czy rodzic płacący alimenty jest jednocześnie tym, z którego winy nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Liczą się wyłącznie 2 wyżej określone czynniki.

Ten popularny mit prawdopodobnie związany jest z przepisami dotyczącymi alimentów na rzecz byłego małżonka. W ich przypadku faktycznie ma znaczenie, kto ponosi winę w rozpadzie związku i czy ta wina jest wyłączna. 

 

Jak nie dać się zwieść mitom na temat rozwodów? 

Rozwód w Polsce regulują jasne przepisy prawne, które nie zawsze są zgodne z popularnymi przekonaniami. Najważniejsze fakty, które musisz zapamiętać:

• Brak zgody małżonka nie zawsze uniemożliwia rozwód – sąd może go orzec, jeśli dalsze trwanie małżeństwa jest bezcelowe
• Wina nie wpływa na zasady podziału majątku – liczy się rzeczywisty wkład w budowanie dorobku,
• Majątek można podzielić nierówno, ale tylko na wniosek i po przedstawieniu dowodów na istnienie szczególnych okoliczności, 
• Władza rodzicielska może pozostać przy obu rodzicach,
• Wysokość alimentów na dziecko nie jest powiązana z winą jednego małżonka za rozpad małżeństwa. 
• Rozwód nie zawsze wygląda tak, jak pokazują to filmy czy książki (być może po części winne powielania kolejnych mitów). W polskim systemie prawnym obowiązują jasne zasady dotyczące winy, podziału majątku, opieki nad dziećmi i alimentów. 

Dlatego warto opierać się na faktach, nie mitach – i w razie potrzeby zgłosić się po pomoc prawną do adwokata od spraw rodzinnych, który pomoże Ci przejść przez proces rozwodowy w sposób świadomy i możliwie spokojny. 

Kancelaria adwokacka pomoże nie tylko przygotować odpowiedni pozew, ale także jasno określi i wyjaśni, co jest najbardziej istotne w tym postępowaniu i jak uzyskać rozwód. Dodatkowo, prawnik będzie reprezentował Cię na każdej rozprawie, co będzie stanowić gwarancję dochodzenia swoich praw w sposób maksymalnie profesjonalny.